[SS-010]
Erektil disfonksiyonu olan erkeklerde kronotropik yanıt ve kalp hızı toparlanma indeksindeki değişimlerin değerlendirilmesi
Faruk Küçükdurmaz1, Gurkan Acar2, Caner Ölmez1, Sefa Resim12Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalı
GİRİŞ: Erektil disfonksiyon (ED) ve kalp-damar hastalıkları (KDH) ortak risk faktörleri ve patofizyolojik mekanizmaları içermektedir. ED, KDH için öncül bir bulgu olarak değerlendirilmektedir. Egzersiz stres testi (EST), ED'li hastalarda kardiak fonksiyonların değerlendirilmesinde kullanılan önemli bir tanısal araçtır. Egzersiz sonrası kalp hızındaki toparlanmanın daha az olması ve yine test sırasında kalp atım hızının yeterince artırılamaması kardiyovasküler hastalıkların gelişimi için olumsuz risk faktörleridir. bu çalışmada EST parametreleri, ED ve testosteron değerleri arasındaki iişkinin incelenmesi amaçlanmıştır.
MATERYAL-METOD: Çalışmaya 41 ED hastası ve 40 kişilik kontrol grubu dahil edilmiştir. Tüm katılımcılara kardiyak otonom fonksiyonların değerlendirilmesi için EST uygulanmıştır. Birinci, ikinci ve üçüncü dakika kalp hızı toparlanma indeksi (KHTİ) değerleri maksimum kalp hızı değerinden çıkarılarak hesaplandı.Toplam egzersiz süresi, egzersiz kapasitesi, kronotropik yanıt ve sabah testosteron değerleri de ölçüldü. Erektil fonksiyonlar İİEF-5 ile değerlendirildi. hastalar ayrıca ED süre ve şiddetine göre de alt gruplara ayrıldı.
BULGULAR: Ortalama kalp hızı toparlanma (KHT) 1(30.6±11.9 vs 36.9±9.9, P=0.01), KHT2 (44.9±12.4 vs 54.9±7.8, P<0.001) ve KHT3 (50.1±11.7 vs 63.0±7.9, P<0.001) değerleri ED'li hastalarda kontrol grubuna oranla anlamlı olarak daha düşüktü.toplam egzersiz süresi (9.4±1.9 min vs 10.9±1.7 dk, P<0.001), egzersiz kapasitesi (12.5±1.9 vs 13.6±1.4 METs, P=0.004) ve kronotropik yanıtlar (0.88±0.1 vs 1.0±0.1 P<0.001) ED hastalarında daha kötüydü.ancak EST parametreleri ile ED süresi ve şiddeti arasında herhangi bir ilişki saptanamadı. sabah serum testosteron düzeyleri ED hastalarında belirgin daha düşüktü. Ek olarak, ED hastalarında testosteron değerleri ile KHT 1 arasında anlamlı korelasyon izlendi (r=0.36, p=0.02).
SONUÇ: Çalışma sonucunda ED hastalarında kardiyak otonom fonksiyonlarda bozulma olduğu gösterilmiştir. Bu bozulma ED hastalarındaki düşük testosteron değerleri ile ilişkili olabilir. ED'li hastalarda kardiyak otonom fonksiyonlar ile testosteron düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya koyabilmek ve bu hastalarda testosteron replasman tedavisinin etkisini incelemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Deterioration of chronotropic responses and heart rate recovery indices in men with erectile dysfunction
Faruk Küçükdurmaz1, Gurkan Acar2, Caner Ölmez1, Sefa Resim12Department of Cardiology,Kahramanmaras Sutcu Imam University, Kahramanmaras, Turkey
INTRODUCTION: Erectile dysfunction (ED) and cardiovascular diseases (CVD) share common risk factors and pathophysiological mechanisms. ED was also accepted as an early manifestation of CVD. Exercise stress testing (EST) is an important tool to evaluate cardiovascular functions in men with ED. Low exercise workload, a slower heart rate recovery after exercise and inability to increase heart rate (HR) during exercise testing (chronotropic incompetence) are independent negative predictors of adverse CV(cardiovascular) outcomes. Aim of the study was to assess the association between EST parameters, ED and testosterone levels.
Material & Methods Study population consisted of 41 ED patients and 40 age-matched controls. All participants underwent treadmill exercise test to assess cardiac autonomic functions. Heart rate recovery (HRR) indices were calculated by subtracting first (HRR1), second (HRR2), and third (HRR3) minute heart rates during recovery period from maximal heart rate. Total exercise duration,exercise capacity and chronotropic response, and plasma testosterone levels were also evaluated. Erectile functions were evaluated with SHIM questionnaire. Patients also divided into subgroups according to severity and duration of ED.
Results Mean HRR1 (30.6±11.9 vs 36.9±9.9, P=0.01), HRR2 (44.9±12.4 vs 54.9±7.8, P<0.001), and HRR3 (50.1±11.7 vs 63.0±7.9, P<0.001) were significantly lower in ED patients compared to control group. Total exercise duration (9.4±1.9 min vs 10.9±1.7 min, P<0.001), exercise capacity (12.5±1.9 vs 13.6±1.4 METs, P=0.004), and chronotropic response (0.88±0.1 vs 1.0±0.1 P<0.001) were worse in ED patients. However, we failed to demonstrate any association between severity and duration of ED and EST parameters. Additionally, serum testosterone levels were significantly correlated with HRR1 (r=0.36, p=0.02) in men with ED.
Conclusions Our data suggested that cardiac autonomic functions are impaired in patients with ED. Cardiac autonomic dysfunction might be related to low testosterone levels in ED patients. Further studies are needed to elucidate the prognostic significance and clinical implications of impaired autonomic functions and testosterone replacement therapy in patients with ED.
Figür-1:Total testosteron ile KHT 1 değerleri arasındaki korelasyon
Figure-1:Representation of correlation analysis between total testosterone and HRR1
)
KHT:Kalp hızı toparlanma
HRR:Heart rate recovery
Tablo-1:katılımcıların demografik özellikleri ile klinik ve laboratuar değerleri
| Erektil disfonksiyon hastaları (n=41) | Kontrol grubu (n=40) | p değeri | |
| Yaş (yıl) | 46.8±11.6 | 44.1±9.2 | 0.25 |
| Vücut kitle indeksi (kg/m2) | 28.1±3.5 | 28.2±3.2 | 0.85 |
| Vücut yüzey alanı (m2) | 2.00±0.15 | 1.97±0.16 | 0.40 |
| Sigara kullanımı,sayı (%) | 8 (19.5) | 4 (10.0) | 0.35 |
| Diyabet, n(%) | 11 (26.8) | 5 (13.0 | 0.16 |
| Hipertansiyon, n(%) | 7 (17.0) | 3 (8.0) | 0.20 |
| Sol ventrikül end-diastolik çapı (mm) | 48.0±3.8 | 46.8±3.3 | 0.12 |
| Ejeksiyon fraksiyonu (%) | 66.8±4.3 | 66.9±2.7 | 0.83 |
| Sol atrium çapı (mm) | 36.1±2.5 | 35.2±2.3 | 0.11 |
| Kreatinin (mg/dl | 0.9±0.2 | 0.86±0.1 | 0.80 |
| Total kolesterol (mg/dl) | 172.5±30.0 | 165.3±30.0 | 0.26 |
| Trigliserit (mg/dl) | 200.0±123.3 | 184.3±77.4 | 0.09 |
| LDL-Kolesterol (mg/dl) | 99.2±21.8 | 95.1±25.2 | 0.12 |
| HDL-Kolesterol (mg/dl) | 38.7±6.9 | 40.4±5.8 | 0.23 |
| GGT (mg/dl) | 22.7±10.8 | 18.1±10.9 | 0.06 |
| Hemoglobin (g/dl) | 13.5±2.0 | 13.1±1.8 | 0.18 |
| CRP (g/dl) | 5.0±2.0 | 3.8±1.2 | 0.003* |
| Total testosteron (ng/dl) | 323.0±132.2 | 480.2±125.5 | 0.04* |
*: student t testi,
Table-1:Demographic, clinical and laborotory characteristic of the study groups
| Erectile dysfunction patients (n=41) | Controls (n=40) | p | |
| Age (years) | 46.8±11.6 | 44.1±9.2 | 0.25 |
| BMI (kg/m2) | 28.1±3.5 | 28.2±3.2 | 0.85 |
| BSA (m2) | 2.00±0.15 | 1.97±0.16 | 0.40 |
| Smoker, n (%) | 8 (19.5) | 4 (10.0) | 0.35 |
| Diabetes mellitus, n (%) | 11 (26.8) | 5 (13.0 | 0.16 |
| Hypertension, n (%) | 7 (17.0) | 3 (8.0) | 0.20 |
| Left ventricule end-diastolic diameter (mm) | 48.0±3.8 | 46.8±3.3 | 0.12 |
| Ejection fraction (%) | 66.8±4.3 | 66.9±2.7 | 0.83 |
| Left atrium diameter (mm) | 36.1±2.5 | 35.2±2.3 | 0.11 |
| Creatinine (mg/dl) | 0.9±0.2 | 0.86±0.1 | 0.80 |
| Total cholesterol (mg/dl) | 172.5±30.0 | 165.3±30.0 | 0.26 |
| Triglycerides (mg/dl) | 200.0±123.3 | 184.3±77.4 | 0.09 |
| LDL-cholesterol (mg/dl) | 99.2±21.8 | 95.1±25.2 | 0.12 |
| HDL-cholesterol (mg/dl) | 38.7±6.9 | 40.4±5.8 | 0.23 |
| GGT (mg/dl) | 22.7±10.8 | 18.1±10.9 | 0.06 |
| Haemoglobin (g/dl) | 13.5±2.0 | 13.1±1.8 | 0.18 |
| CRP (g/dl) | 5.0±2.0 | 3.8±1.2 | 0.003* |
| Total testosterone (ng/dl) | 323.0±132.2 | 480.2±125.5 | 0.04* |
*:student's t test
BMI: Body mass index
BSA:Body surface area
BMI: Body mass index
BSA:Body surface area
Tablo-2:ED hastaları ile kontrol grubunun egzersiz stres test sonuçları
| Erektil disfonksiyonlu hastalar (n=41) | Kontrol grubu (n=40) | p | |
| Dinlenmede sistolik kan basıncı (mmHg) | 127.3±8.5 | 121.2±7.4 | 0.561 |
| Dinlenmede diastolik kan basıncı (mmHg) | 79.1±4.1 | 75.4±3.8 | 0.607 |
| Dinlenmede kalp hızı (n/dk) | 80.0±9.8 | 77.4±10.4 | 0.24 |
| Maksimal kalp hızı (n/dk) | 161.1±14.7 | 179.2±8.1 | <0.001* |
| Egzersiz süresi (dk) | 9.4±1.9 | 10.9±1.7 | <0.001* |
| Maksimal sistolik kan basıncı (mmHg) | 163.8±7.1 | 158.5±6.9 | 0.23 |
| Maksimal diastolik kan basıncı (mmHg) | 85.6±3.2 | 80.9±3.1 | 0.19 |
| METs | 12.5±1.9 | 13.6±1.4 | 0.004* |
| KHT1 | 30.6±11.9 | 36.9±9.9 | 0.01* |
| KHT2 | 44.9±12.4 | 54.9±7.8 | <0.001* |
| KHT3 | 50.1±11.7 | 63.0±7.9 | <0.001* |
| HRR 1 < 18, n (%) | 5 (12) | 1 (3) | 0.03* |
| Kronotropik yanıt | 0.88±0.1 | 1.0±0.1 | <0.001* |
| Kronotropik inkompetans | 12 (29) | 0(0) | <0.001* |
*:student t testi
MET:Metabolik denklik değeri
KHT: Kalp hızı toparlanma
MET:Metabolik denklik değeri
KHT: Kalp hızı toparlanma
Table-2:Exercise stress testing measurements of ED and non—ED participants
| Erectile dysfunction patients (n=41) | Controls (n=40) | p | |
| Rest systolic BP (mmHg) | 127.3±8.5 | 121.2±7.4 | 0.561 |
| Rest diastolic BP (mmHg) | 79.1±4.1 | 75.4±3.8 | 0.607 |
| Resting heart rate (bpm) | 80.0±9.8 | 77.4±10.4 | 0.24 |
| Peak heart rate (bpm) | 161.1±14.7 | 179.2±8.1 | <0.001* |
| Exercise duration (min) | 9.4±1.9 | 10.9±1.7 | <0.001* |
| Maximal systolic BP (mmHg) | 163.8±7.1 | 158.5±6.9 | 0.23 |
| Maximal diastolic BP (mmHg) | 85.6±3.2 | 80.9±3.1 | 0.19 |
| METs | 12.5±1.9 | 13.6±1.4 | 0.004* |
| HRR1 | 30.6±11.9 | 36.9±9.9 | 0.01* |
| HRR2 | 44.9±12.4 | 54.9±7.8 | <0.001* |
| HRR3 | 50.1±11.7 | 63.0±7.9 | <0.001* |
| HRR 1 < 18, n (%) | 5 (12) | 1 (3) | 0.03* |
| Chronotropic response | 0.88±0.1 | 1.0±0.1 | <0.001* |
| Chronotropic incompetence, n (%) | 12 (29) | 0(0) | <0.001* |
*:student's t test
BP: Blood pressure
MET:Metabolic equivalent value
HRR:Heart rate recovery,
BP: Blood pressure
MET:Metabolic equivalent value
HRR:Heart rate recovery,