[SS-206]

Perkutan nefrolitotomide taş lokalizasyonu ile postoperatif ağrı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

¹Sakarya Üniversitesi, Üroloji Ana Bilim Dalı, Sakarya
²Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Üroloji Kliniği, Sakarya
³Dr. Süreyya Adanalı Devlet Hastanesi, Üroloji Kliniği, Kahramanmaraş

Amaç: PNL operasyonu, böbrek taşları tedavisinde artık rutin kullanıma girmiş etkin bir tedavi olmasına rağmen, postoperatif dönemdeki ağrının hasta konforunu olumsuz etkilediği gözlenmektedir. Bu çalışmada taşların böbrekteki konumlarına göre, postoperatif dönemde hastaların ağrı skorlarının karşılaştırılması amaçlanmıştır.

Yöntem: PNL yapılan 102 olgunun verileri geriye dönük olarak değerlendirildi. Olgular taş lokalizasyonuna göre üst, orta (pelvis-orta pol) ve alt kaliks grubu olmak üzere 3 grupta ayrıldı. Hastaların postoperatif birinci günde hissettikleri ağrıları vizüel analog skalala (VAS) ile değerlendirildi. Taşın lokalize olduğu kaliks grupları arasında yaş, taş yükü, operasyon süresi, nefrostomi süresi, tomografide ölçülerek hesaplanan cilt-taş arası uzunluk değerleri karşılaştırıldı. Parametrik veriler ortalama±standart sapma, parametrik olmayan veriler ortanca (min-maks) olarak verildi. Grup verilerinin karşılaştırılmasında one way ANOVA, ile Kruskal Wallis testleri kullanıldı. Kategorik verilerin karşılaştırılmasında çok gözlü Ki-kare testi kullanıldı.

BULGULAR: Olguların 66’sı erkek, 36’sı kadın ve yaş ortalamaları 48.8±11.6 yıl idi. Üst kaliks grubunda 18, orta kaliks grubunda 62, alt kaliks grubunda ise 22 olgu vardı. Gruplara göre hasta verileri Tablo 1’de özetlendi. Gruplar arasında yaş, cinsiyet, taş yükü, operasyon süresi, nefrostomi süresi, cilt-taş uzunluğu verileri arasında istatistiksel olarak fark yoktu. Üst kaliks grubundaki VAS skoru, orta ve alt kaliks grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı yüksek bulundu (p<0.001).

Sonuç: Üst kaliks grubu taşlarının postoperatif dönemde daha ciddi ağrı oluşturduğu gözlemlendi. İnterkostal girişlerin bunun üzerindeki payı olması göz ardı edilmemelidir. Üst kaliks girişlerinde operasyon sonrası interkostal blok yapılması veya bu hastalar için postoperatif dönemde daha etkili analjeziklerin tercih edilmesi hasta konforunu arttırabilir.

---

Evaluation of postoperative pain after percutaneous nephrolithotomy with respect to the stone localization

Fikret Halis¹, Hüseyin Aydemir², Şükrü Kumsar², Osman Köse¹, Numan Baydilli³, Adil Emrah Sonbahar², Hacı İbrahim Çimen², Hacı Can Direk¹, Öztuğ Adsan¹, Hasan Salih Sağlam¹, Ahmet Gökçe^1
1Department of Urology, Sakarya University, Sakarya, Turkey
²Department of Urology, Sakarya Training and Research Hospital, Sakarya
³Department of Urology, Dr. Süreyya Adanalı State Hospital, Kahramanmaraş, Turkey

PURPOSE: Although Percutaneous Nephrolithotomy (PCNL) is a routine procedure for the treatment of kidney stones, it is observed that pain after surgery effect negatively patient comfort. In this study it is aimed to compare postoperative pain scores with respect to the localization of stones in the kidney.

MATERIALS-METHODS: 102 Patients who undergone PCNL were reviewed retrospectively. They were divided into three groups according to the localization of stones: Upper calyx group, mid calyx group (pelvis and mid calyx) and lower calyx group. Patients were asked to fill visual analog scala (VAS) scores at the first day after surgery and the data were recorded. The calyx groups were compared in terms of age, stone size, time of surgery, nephrostomy duration and computed tomography measurement of stone-skin length. Parametric data is given as median±standard deviation while non-parametric one is given as median (min-max). Oneway ANOVA and Kruskal Wallis tests were used in order to compare the groups. Cathegoric values is measured by chi square test.

RESULTS: Patients mean age was 48.8±11.6. Of the patients 66 were men while 36 were women. Upper calyx stones were in 18 patients, 62 patients` had stones in mid calyx pelvis and lower calyx patients were totally 22. The summary of the data from the groups are in Table 1. There were no statistically differences in the groups in terms of age, sex, stone size, time of surgery, nephrostomy duration and computed tomography measurement of stone -skin length. The VAS scores in upper calyces were significantly higher than the other two groups (p<0.001).

CONCLUSION: This study shows that upper calyx stones cause more serious pain postoperatively. The role of intercostal access may cause this result. Doing intercostal nerve blocks in upper calyx stones after surgery or choosing more effective analgesics for pain managements in these patients, may improve the comfort of the patients.

---

Resim 1.

Figure 1.

Hasta verileri

	Üst kaliks grubu n=18	Orta kaliks grubu n=62	Alt kaliks grubu n=22	p
Yaş (yıl)	47.1±10.9	47.7±11.5	53.5±11.7	0.104
Cinsiyet (n, %)				0.417
• Erkek	13, 72.2	37,59.7	16, 72.7
• Kadın	5, 27.8	25, 40.3	6, 27.3
Taş yükü (mm2)	257 (98-733)	359 (109-1326)	376 (172-673)	0.149
Operasyon süresi (dk)	60 (30-150)	50 (30-150)	60 (30-100)	0.736
Nefrostomi süresi (gün)	3.1±0.5	2.9±0.5	2.9±0.4	0.512
Cilt taş uzunluğu (mm)	84.3±19.9	85.8±27.7	91±21.9	0.648
VAS skoru	7.3±1.4	4.7±1.5	4.1±0.8	<0.001

Data of patients

	Upper calyx group n=18	Mid calyx group n=62	Lower calyx group n=22	p
Age (year)	47.1±10.9	47.7±11.5	53.5±11.7
Sex (n, %)				0.149
• Male	13, 72.2	37,59.7	16, 72.7
• Female	5, 27.8	25, 40.3	6, 27.3
Stone size (mm2)	257 (98-733)	359 (109-1326)	376 (172-673)	0.149
Operation time (min)	60 (30-150)	50 (30-150)	60 (30-100)	0.736
Nephrestomy duration (day)	3.1±0.5	2.9±0.5	2.9±0.4	0.512
Skin stone length (mm)	84.3±19.9	85.8±27.7	91±21.9	0.648
VAS score	7.3±1.4	4.7±1.5	4.1±0.8	<0.001