[SS-041]

Androjenik alopesisi olan hastalarda ultrason ile üriner sistem taş hastalığı taraması

¹Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Radyoloji, Çanakkale, Türkiye
²Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Üroloji, Çanakkale, Türkiye
³Vefa Hastanesi, Radyoloji, Manisa, Türkiye
⁴Aksaray Devlet Hastanesi, Üroloji, Aksaray, Türkiye

AMAÇ: Androjenlerin; endojen oksalat sentezini arttırarak, böbreklerden osteopontin ekspresyonunu baskılayarak, idrarda sitrat atılımını azaltarak ve oksidatif hücre hasarına yol açarak taş oluşumunu arttırdırdığı kabul edilmektedir. Androgenetic alopecia (AGA) ile etyolojisinde androgenlerin rolünün olduğu öne sürülen benign prostat hiperplazisi, prostat kanseri, aterosklerozis ve akne vulgaris gibi hastalıkların birlikteliği çeşitli çalışmalarda araştırılmış ve AGA'nın bu hastalıkların erken bir belirteci olabileceği bildirilmiştir.
Ancak etyolojisinde androjenlerin rolü olduğu gösterilmiş olan üriner sistem taş hastalığı ile AGA arasında bir ilişki olup olmadığı bugüne kadar hiç değerlendirilmemiştir. Biz bu çalışmamızda AGA olan hastaların taş hastalığı açısından risk taşıyıp taşımadığını araştırdık.
YÖNTEM: Etik Kuruldan onay alındıktan sonra Ocak 2014 – Nisan 2014 tarihleri arasında, üriner sistem ultrasonografi (US) ile taş varlığı açısından prospektif olarak değerlendirilen 18 yaş üstü 302 erkek hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Kellik derecelendirilmesi, Hamilton-Norwood Scale kullanılarak yapılmıştır ve hastalar daha sonra Severi ve ark. nın tanımlamış olduğu şekilde 4 kategoriye ayrılarak incelenmiştir. Kelliği olmayan hastalar (Hamilton-Norwood Scala [HNS] stage I) group I, frontal bölgede saç kaybı olanlar (HNS stage II, III, IIIa, IVa) group II, vertex bölgesinde saç kaybı olanlar (HNS stage III-vertex, V) group III ve hem frontal hem de verteks bölgesinde saç kaybı olanlar (HNS stage IV, Va, VI, VII) group IV olarak kategorize edilmiştir (Figure 1). Her bir gruptaki hastalar taş varlığı açısından birbirleri ile kıyaslanarak alopesi ile urolithiasis arasında bir ilişki olup olmadığı araştırılmıştır.
BULGULAR: Ultrason tarama sonuçlarına göre; grup I'deki hastaların %28.9'da, grup II'dekilerin %26.5'de, grup III'dekilerin %36.9'da, grup IV'tekilerin ise %44.4'de üriner sistemde taş tespit edilmiştir (p=0.085). Hastalar 60 yaş altı ve üstü şeklinde ikiye ayrılarak incelendiğinde, 60 yaş altı hastalarda; grup I'dekilerin %30.8'de, grup II'dekilerin %26.4'de, grup III'tekilerin %41.2'de, grup IV'tekilerin ise %53.8'de ürolityazis tespit edilmiştir(p=0.001). Altmış yaş üzeri hastalarda ise grup I'dekilerin %12.5'de, grup II'dekilerin %26.9'da, grup III'tekilerin %32.2'de ve grup IV'tekilerin %37.8'de ürolityazis saptanmıştır(p=0.371).
SONUÇ: 60 yaş altı erkeklerde hem verteks patern hem de total alopesi ile urolithiasis arasında anlamlı bir birliktelik saptadık. Bu sonuçlar gerek taş hastalığı açısından risk taşıyanların erken tespit edilerek koruyucu önlemlerin alınması, gerekse etyopatogenezin tam olarak ortaya konularak yeni tedavi stratejilerinin geliştirilmesi açısından önem arz etmektedir.

---

Ultrasound screening for urolithiasis in patients with androgenetic alopecia

Mustafa Reşorlu¹, Eyüp Burak Sancak², Muhammet Arslan³, Akif Diri⁴, Gürhan Adam¹, Alpaslan Akbaş², Murat Tolga Gülpınar², Abdullah Sarıyıldırım¹, Fatma Uysal¹, Nilüfer Aylanç^1
1Department of Radiology, Canakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Medicine, Canakkale, Turkey
²Department of Urology, Canakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Medicine, Canakkale, Turkey
³Department of Radiology, Vefa Hospital, Manisa, Turkey
⁴Department of Urology, Aksaray State Hospital, Aksaray, Turkey

OBJECTIVES: Androgens lead to stone formation in terms of increasing endogenous oxalate synthesis, suppressing expression of osteopontin from the kidneys, reducing citrate excretion in urine and leading to oxidative cell damage. However, whether or not there is a correlation between AGA and urinary system stone disease, in whose etiology androgens have been shown to be involved, has not been investigated to date. In this study, we investigated whether patients with AGA were at risk in terms of urinary system stone disease.
Patients and METHODS: Following approval by ethical committee, 302 male patients aged over 18, prospectively assessed in terms of presence of stone using urinary system ultrasonography (US) were included in the study. Patients with no baldness (Hamilton-Norwood Scala [HNS] stage I) were categorized as Group I, those with hair loss in the frontal region (HNS stage II, III, IIIa, IVa) as Group II, those with hair loss in the vertex region (HNS stage III-vertex, V) as Group III and those with hair loss in both vertex and frontal regions (HNS stage IV, Va, VI, VII) as Group IV. Patients in all groups were compared in terms of presence of stone, and the presence of any association between alopecia and urolithiasis, with common etiological risk factors, was investigated.
RESULTS: Three hundred two male patients were included in the study. Presence of urolithiasis was detected in 28.9% of patients in Group I; 26.5% of Group II; 36.9% of Group III and 44.4% of Group IV (p=0.085). Among patients aged under 60, urinary stone disease was detected in 30.8% of patients in Group I; 26.4% of Group II; 41.2% of Group III and 53.8% of Group IV (p=0.001). In patients aged over 60, urolithiasis was detected in 12.5% of patients in Group I; 26.9% of Group II; 32.2% of Group III and 37.8% of Group IV (p=0.371).
CONCLUSIONS: We determined a significant correlation between vertex pattern and total alopecia with urolithiasis in patients younger than 60 years old.The results are important in terms of protective measures being taken through the early identification of risk groups and development of new treatment strategies.

---

Figür 1

Figure 1

Hamilton-Norwood Skalasına göre kellik derecelendirmesi, bunların Severi ve ark. yapmış olduğu şekilde 4 gruba ayrılması

Classification of baldness was performed using the Hamilton-Norwood Scale, and patients were then divided into four categories as described by Severi et al.

Tablo 1

	TÜM HASTALAR	< 60 YAŞ	>= 60 YAŞ
Grup I	28.9%	30.8%	12.5%
Grup II	26.5%	26.4%	26.9%
Grup III	36.9%	41.2%	32.2%
Grup IV	44.4%	53.8%	37.8%

Taş saptanma oranları

Table 1

	Total	< 60 years	>= 60 years
GROUP I	28.9%	30.8%	12.5%
GROUP II	26.5%	26.4%	26.9%
GROUP III	36.9%	41.2%	32.2%
GROUP IV	44.4%	53.8%	37.8%

Association of urolithiasis and hair loss pattern of patients